Đặc trưng của văn hóa ẩm thực phương Đông - Sự khác biệt

Đặc trưng của văn hóa ẩm thực phương Đông

Tạọ hóa đã đem đến cho trái đất này những chủng tộc khác nhau, dẫn đến khác nhau về mọi khía cạnh, từ văn hóa, địa lí, thiên nhiên, tiếng nói... và qua thời gian tiến hóa, phát triển thì ẩm thực không nằm ngoài quy luật ấy. Ngày nay, trên thế giới này có nhiều nền văn hóa ẩm thực khác nhau nhưng tổng hợp nhất về sự khác biệt là văn hóa ẩm thực Đông - Tây.  

Người phương Tây hằng ngày ăn uống, bất kể màu sắc, hương vị, hình thức thực phẩm ra sao, nhưng họ nhất định bảo đảm chất dinh dưỡng, mỗi ngày phải có được bao nhiêu calo, vitamin, protein v.v… Họ ít quan tâm đến mùi vị, dù không ngon mấy họ cũng tự nhủ: ăn đi bổ lắm đấy! Vì vậy có người gọi đó là “quan niệm ẩm thực lý tính”.

Ẩm thực phương Đông

Trong khi đó ẩm thực của phương Đông là “quan niệm ẩm thực mang tính thẩm mỹ”. Khi thưởng thức món ăn, người ta thường khen món này ngon, món kia không ngon, nhưng nếu hỏi vì sao ngon, ngon ở chỗ nào, e khó nói được rõ ràng, người ta chỉ nói màu, hương vị, hình thức, bát đĩa đều tuyệt mà thôi. Người phương Đông xuất phát từ vị giác, thị giác, xúc giác để đánh giá thức ăn mà ít để ý đến chất dinh dưỡng phối hợp có thỏa đáng hay không, chỉ cần ngon miệng, khoái khẩu là được.

Một trong những nguyên nhân tạo nên sự hấp dẫn của món ăn phương Đông là mùi vị, do đó khi nấu nướng thường chế biến, pha trộn với nhiều hương liệu khác nhau. Ví dụ, món ba ba chẳng hạn, bao giờ cũng phối hợp với thịt gà, thịt lợn và nấm hương cùng các gia vị khác.

Kỹ thuật thái cắt thực phẩm ở phương Đông thật đa dạng: nhỏ nhất như sợi bún, mỏng nhất như tờ giấy; hơi to là miếng vuông, miếng hình quả trám, lại có viên tròn như hòn bi. Tất cả đều thể hiện cái đẹp về hình hài, nhưng quan trọng hơn là dễ ăn, dễ thưởng thức mùi vị. Có khi bày cả con gà, con vịt lên bàn, nhưng đầu bếp đã khéo léo rút hết xương, rồi nhồi mộc nhĩ, nấm hương, thịt lợn băm… vào trong đó. Món ăn phương Tây ít chú ý đến kỹ thuật cắt thái, mà thường để nguyên cả miếng to, do đấy khi ăn người phương Tây phải dùng dao nĩa.

Ẩm thực phương Đông nói chung là ẩm thực thực vật. Người phương Đông ăn tới hơn 600 loại rau, nhiều gấp 6 lần người phương Tây. Bữa ăn thường của người phương Đông xưa chỉ có rau, ngày tết ngày lễ hoặc gia đình nào có mức sống cao thì mới có cá thịt.

-Lê Huy Tiêu-